Μετά τη νίκη της Ρωσίας επί της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας υπογράφηκε στις 19 Φεβρουαρίου/3 Μαρτίου 1878 η συνθήκη του Αγίου Στεφάνου, που αποτέλεσε μια από τις σημαντικότερες διπλωματικές επιτυχίες της Ρωσίας. Το κείμενο αυτό, που επέβαλε ταπεινωτικούς όρους στην Οθωμανική Αυτοκρατορία, δεν έκανε καθόλου λόγο για τα ζητήματα που ενδιέφεραν την Ελλάδα. Αντίθετα, ικανοποιούσε πλήρως τις βουλγαρικές απαιτήσεις, σε βάρος των ελληνικών συμφερόντων, με τη δημιουργία της «Μεγάλης Βουλγαρίας».
Η αντίδραση των Μεγάλων Δυνάμεων υπήρξε άμεση. Η Αγγλία έκανε σαφές ότι οι όροι της συνθήκης ήταν ασυμβίβαστοι με τα συμφέροντά της, αφού μετέτρεπε τον Εύξεινο Πόντο σε ρωσική θάλασσα. Την ίδια στάση τήρησε και η Αυστροουγγαρία, η οποία την περίοδο αυτή επεδίωκε να διαδραματίσει ρυθμιστικό ρόλο στη βαλκανική χερσόνησο.
Έτσι μετά από διαπραγματεύσεις συνήλθε στο Βερολίνο συνέδριο, στις 13 Ιουνίου 1878, με αντιπροσώπους των έξι Μεγάλων Δυνάμεων (Αγγλίας, Αυστροουγγαρίας, Γαλλίας, Γερμανίας, Ιταλίας, Ρωσίας) και της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Η Ελλάδα αποκλείστηκε, αν και στο συνέδριο αυτό θα συζητούνταν ζητήματα ζωτικής σημασίας για τον Ελληνισμό. Στη συνέχεια, όταν κρίθηκε σκόπιμο, οι Δυνάμεις επέτρεψαν σε ελληνική αντιπροσωπεία, με επικεφαλής τον Θεόδωρο Δηλιγιάννη και τον Αλέξανδρο Ραγκαβή, να υποβάλουν τις ελληνικές αξιώσεις, οι οποίες αναφέρονταν στην Ήπειρο, στη Θεσσαλία και στην Κρήτη. Την Ελλάδα υποστήριξε ο Γάλλος αντιπρόσωπος. Τελικά, οι έξι Δυνάμεις αποδέχθηκαν την προσάρτηση της Θεσσαλίας και μέρους της Ηπείρου στην Ελλάδα, αλλά η απόφασή τους δεν συμπεριλήφθηκε στη συνθήκη, εξαιτίας της επίμονης άρνησης της Τουρκίας. Δεσμεύτηκαν όμως ότι, σε περίπτωση που δεν θα πραγματοποιούνταν τα προβλεπόμενα από τη συνθήκη μεταξύ Πύλης και Ελλάδας, θα προσέφεραν τη μεσολάβησή τους για διευκόλυνση των διαπραγματεύσεων. Το πρόβλημα τελικά λύθηκε μετά από μια τριετία, ύστερα από την άνοδο του Γλάδστωνα στην εξουσία της Αγγλίας (1880) και με επίπονες διαπραγματεύσεις, που κατέληξαν, με την υπογραφή της συμφωνίας της Κωνσταντινούπολης (τον Μάρτιο του 1881), στην προσάρτηση της Θεσσαλίας και της περιοχής της Άρτας. Έτσι ο πληθυσμός της Ελλάδας που το 1879 ήταν 1.700.000 κάτοικοι, αυξήθηκε κατά 300.000 περίπου κατοίκους.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου