Οι συγκρούσεις των Ελλήνων αποίκων με τους Ετρούσκους

Ο αποικισμός της Νότιας Γαλατίας, αλλά κυρίως ο αποικισμός των περιοχών γύρω από το Τυρρηνικό πέλαγος (οι Ετρούσκοι ονομάζονταν από τους Έλληνες και Τυρρηνοί), δηλαδή η Κορσική, από τους Φωκαείς, με την αποικία της Αλαλίας, έθιξε τον ζωτικό χώρο των Ετρούσκων. Οι ίδιοι θεωρούσαν εκείνες τις περιοχές ως δική τους σφαίρα επιρροής. Το αποτέλεσμα ήταν να ξεσπάσουν συγκρούσεις μεταξύ των Ελλήνων αποίκων κα των Ετρούσκων.

Όταν το 546 π.Χ οι κάτοικοι της Φώκαιας αναγκάζονται να εγκαταλείψουν την πόλη τους, μετά την επέλαση της αναδυόμενης δύναμης των Περσών, πήραν την απόφαση να μετακομίσουν στη Δύση και συγκεκριμένα στην Κορσική. Εκεί υπήρχε η νέο-ιδρυθείσα αποικία τους η  Αλαλία. Με τον καιρό οι Φωκαείς επιχειρούν να ελέγξουν την περιοχή γύρω από την Κορσική, με σκοπό να εξασφαλίσουν τόσο τη  προστασία της πόλης όσο και τις εμπορικές του δραστηριότητες. Αυτό θα τους φέρει σε σύγκρουση με τους Ετρούσκους, οι οποίοι ήλεγχαν μία μεγάλη επικράτεια στην ιταλική χερσόνησο.

Οι τελευταίοι αποφασίζουν να συμμαχήσουν με τους Καρχηδόνιους, οι οποίοι ήταν πολύ ισχυροί στη θάλασσα. Έτσι, αφού συγκέντρωσαν έναν αρκετά μεγάλο στόλο, κατευθύνθηκαν περί το 540 π.Χ προς την Κορσική. Λίγο έξω από την Αλαλία συνάντησαν τον στόλο των Φωκαέων στην ομώνυμη ναυμαχία. Εκεί οι Φωκαείς, μετά από μία ιδιαίτερα σκληρή σύγκρουση, κατορθώνουν να υπερισχύσουν των αντιπάλων τους. Παρά τη νίκη τους, όμως, αναγκάσθηκαν να εγκαταλείψουν την Αλαλία διότι οι απώλειές τους ήταν πολύ μεγάλες και δεν θα άντεχαν τη συνέχιση του πολέμου. Αξίζει να σημειώσουμε ότι η σημαντικότερη αποικία της Φώκαιας, η Μασσαλία, τήρησε ουδέτερη στάση και δεν βοήθησε τη μητρόπολη στη σύγκρουσή της με τους Ετρούσκους. Αυτό το έπραξε γιατί προτιμούσε την ισορροπία των δυνάμεων η οποία διασφάλιζε τη σταθερότητα στην περιοχή. Αυτό μακροπρόθεσμα βγήκε υπέρ των Μασσαλιωτών, ενώ η τήρηση της ίδιας στάσης από την Αλαλία οδήγησε τελικά την πόλη στην παρακμή και την εξαφάνιση με την Καρχηδονιακή κατάκτηση της Κορσικής.

Εκτός, όμως, από τις συγκρούσεις με τους Φωκαείς, οι Ετρούσκοι στράφηκαν και κατά της αποικίας των Χαλκιδέων, της Κύμης στη Δυτική Κεντρική Ιταλία για τον έλεγχο αυτής. Το έτος 504 π.Χ ο βασιλιάς της ετρουσκικής πόλης του Κλουσίου, ο Πορσήνας, ηττήθηκε από τις συνασπισμένες δυνάμεις των Κυμαίων και των Λατίνων (ιταλικό φύλο) στη μάχη της Αρικίας. Μάλιστα, εκεί φάνηκε η ανωτερότητα της ελληνικής πολεμικής τέχνης με τη χρησιμοποίηση της Φάλαγγας.

Οι Ετρούσκοι επανέρχονται κατά των Κυμαίων το 474 π.Χ, αλλά ηττώνται εκ νέου, και μάλιστα συντριπτικά στον κόλπο της Νάπολης από τον στόλο του τυράννου των Συρακουσών Ιέρωνα (διαδέχτηκε τον Γέλωνα το 478 π.Χ). Η ήττα τους αυτή ήταν καθοριστική διότι σηματοδοτεί την αρχή της παρακμής τους, όταν πλέον δεν θα μπορούν να παρεμβαίνουν δυναμικά στα πράγματα της Κεντρικής Ιταλίας.