Ιωάννης Καποδίστριας

Ο Ιωάννης Καποδίστριας υπήρξε από τις ελάχιστες λαμπρές πολιτικές προσωπικότητες του νεώτερου ελληνισμού. Γεννήθηκε στις 10 Φεβρουαρίου του 1776 στην Κέρκυρα, η οποία βρίσκονταν υπό την κυριαρχία των Βενετών. Σπούδασε Ιατρική, αλλά διακρίθηκε στην πολιτική και τη διπλωματία. Διαμόρφωσε, μαζί με άλλους, το Ελβετικό Σύνταγμα και χρημάτισε Υπουργός Εξωτερικών της Ρωσίας κατά τα κρίσιμα πρώτα χρόνια της Επαναστάσεως. Η Συνέλευση της Τροιζήνας τον Απρίλιο του 1827 έβγαλε ψήφισμα με το οποίο τον καλούσε να αναλάβει την καθημαγμένη Ελλάδα για 7 έτη.

Το έργο του ήταν τρομερά δύσκολο. Έπρεπε ν’ αντιπαλέψει, αφ’ ενός μεν με τη φτώχεια και τα τεράστια οικονομικά ζητήματα, αφ’ ετέρου με την επί αιώνες ριζωμένη τοπικιστική νοοτροπία των Προυχόντων. Παρ’ όλες τις δυσχέρειες κατάφερε να οργανώσει τη νεαρά ελληνική πολιτεία. Αναδιοργάνωσε το κράτος, το χώρισε σε διοικητικές περιφέρειες, δημιούργησε τακτικό στρατό, τη Σχολή Ευελπίδων, ταχυδρομική υπηρεσία, γεωργικές σχολές, ορφανοτροφεία, σχολεία και πάλεψε για να μοιράσει τις εθνικές γαίες στους ακτήμονες ώστε να νιώσουν επιτέλους οι ίδιοι νοικοκύρηδες και κύριοι στην πατρίδα τους. Παράλληλα, κατάφερε να επεκτείνει τα όρια του νεότευκτου κράτους στη Γραμμή Αμβρακικού-Παγασητικού και όχι Αχελώου-Σπερχειού, όπως προέβλεπε το Πρωτόκολλο του Λονδίνου της 3^ης Φεβρουαρίου 1830.

Αλλά, φευ! Η Διχόνοια έκανε πάλι την εμφάνισή της στους Έλληνες. Στην Ύδρα ήταν η έδρα των συνωμοτών κατά του Κυβερνήτη. Ο Λάζαρος Κουντουριώτης, ο Ανδρέας Μιαούλης μα, προπάντων, ο επικεφαλής του Αγγλικού κόμματος Φαναριώτης Αλέξανδρος Μαυροκορδάτος ήταν εκείνοι που εναντιώθηκαν σφόδρα στην πολιτική του, συμπαρασύροντας κι άλλους δυσαρεστημένους τοπικούς μεγαλοπαράγοντες. Από την άλλη, στη Μάνη ο Πετρόμπεης Μαυρομιχάλης δεν ήθελε ν’ ακούσει, επ’ ουδενί, λέξη για την παραχώρηση των προνομίων που είχε αυτός και η οικογένειά του. Πίστευε, ακράδαντα, ότι η Ελλάδα του χρωστούσε τα μέγιστα κι όχι εκείνος. Παρά το γεγονός ότι σε όλους αυτούς ο Καποδίστριας έδωσε αξιώματα μέσα από τη Γερουσία οι ίδιοι, στο τέλος, τα αποποιήθηκαν γιατί το μίσος τους αλλά και η εξυπηρέτηση αλλοτρίων συμφερόντων (Μαυροκορδάτος) ήταν πολύ πιο μεγάλα από τη διάθεσή τους να προσφέρουν στην Πατρίδα. Για να φθάσουμε στην αποτρόπαιη δολοφονία του 1^ου Έλληνος Κυβερνήτου στις 27 Σεπτεμβρίου του 1830 από τους ανόητους Μαυρομιχαλαίους. Και στο βάθος, οι Βαυαροί…

Η κατάσταση στον ελλαδικό χώρο ήταν τόσο τραγική που είναι χαρακτηριστικά τα λόγια του όταν αποβιβάστηκε στην Αίγινα στις 11 Ιανουαρίου 1828, αντικρίζοντας μία πραγματικά καμμένη γη. Τα σώζει ο Γεώργιος Τερτσέτης στα “Απόλογα για τον Καποδίστρια”:

“Μου εδώσατε τους χαλινούς του κράτους. Τίνος κράτους; Μετρούμε εις τα δάκτυλα την επικράτειάν μας. Τ’ Ανάπλι, την Αίγιναν, Πόρο, Ύδρα, Κόρινθο, Μέγαρα Σαλαμίνα. Που το θησαυροφυλάκιον του Έθνους; Ακούω επουλήσατε και την δεκατιά του φετεινού έτους, πριν σπαρθεί ακόμα το γέννημα` ο τόπος είναι χέρσος, σπάνιοι οι κάτοικοι, σκόρπιοι εις τα βουνά και εις τα σπήλαια` το δημόσιο είναι πλακωμένο από 2 εκατομμύρια λίρες Στερλίνες χρέος, άλλα τόσα ζητούν οι στρταιωτικοί, η γη είναι υποθηκευμένη εις τιυς Άγγλους δανειστάς` ανάγκη να την ελευθερώσουμε και από τα άρματα του Κιουτάγια και του Αιγυπτίου. Δεν λυπούμαι, δεν απελπίζομαι` προτιμώ αυτό το σκήπτρο του πόνου και των δακρύων παρά άλλο` ο θεός μου τόδωσε, το παίρνω, θέλει να με δοκιμάσει` είμαιαπό τη φυλή σας` εις ένα μνήμα μαζί με σας θα θαφτώ! Μη μου ζητείτε ζωγραφιές πολύτιμες εις οικοδόμημα ακόμη ατελείωτο. Μέτρο μας και άστρο εις δεινά ελληνικά, θεραπεία ελληνική. Με το στόμα μας, όχι ως χειρούργοι της Ευρώπης κόφτοντες, αλλά με το στόμα μας να βυζαίνουμε το έμπυο της πατρίδας μας διά να την γιάνομε!”