Σχόλιο istorias-athlieia: Το ιστολόγιο ξεκινά να παραθέτει διάφορα έγγραφα από διάφορες περιόδους της Ελληνικής Ιστορίας. Το παρόν αποτελεί έγγραφο της Οθωμανικής περιόδου, και συγκεκριμένα του 18ου αιώνος (1716), από το νησί της Κρήτης και αφορά την υλική επιβράβευση του γιου Αχμέτ του πορθητού της πόλης των Χανίων Γιουσούφ Πασά. Οι Οθωμανοί αποβιβάζονται στην Κρήτη το 1645 και ολοκληρώνουν την κατάκτησή της το 1669 μετά από 11ετή πολιορκία και άλωση του ενετικού κάστρου του Χάνδακος (Ηρακλείου). Με την κατάκτηση της Κρήτης και την εκδίωξη των Βενετών η εξουσία τους σε όλη την ανατολική Μεσόγειο εδραιώνεται.
Παρατηρήσεις επί του εγγράφου: Ο Αχμέτ, ως γιος του Γιουσούφ Πασά με Σουλτανικό Βεράτιο γίνεται νομέας (προφανώς ως Σπαχής) του ακρωτηρίου Χανίων υπό τη μορφή τιμαρίου και ειδικώτερα ενός Χασίου (Χάς) το έτος 1716. Το Χάσι αυτό περιλαμβάνει 11 χωριά, επί των οποίων έχει το δικαίωμα να παίρνει το ποσοστό του επί των προϊόντων τους αλλά και να συγκεντρώνει τους φόρους για το κράτος. Σε αυτή την περιοχή δεν έχει δικαίωμα να επεμβαίνει κανείς, ούτε οι Δεφτερδάροι ούτε οι ενοικιαστές της γης που είχαν αρχίσει να πολλαπλασιάζονται ήδη από τον 17ο αιώνα. Ιδιαίτερη εντύπωση προκαλούν οι πομπώδεις χαρακτηρισμοί του Αχμέτ, του πατέρα του αλλά και οποιουδήποτε άλλου αξιωματούχου (Ασκερί) αναφέρεται στο έγγραφο, όπως: "επαξίως εξυψωθείς", "ισχυρός και σεβαστός", "διαρκής αυτού η δόξα", "άπειρον είη το κλέος" κ.λ.π
Μπεράτιον ή Βεράτιον --> Προνομιακός ορισμός που δίδεται σε ένα πρόσωπο με βάση τον οποίο μπορεί να κατέχει υψηλή διοικητική θέση και να απολαμβάνει τα προνόμια που απορρέουν από αυτή
18 Ramazan 1128 (έτος Εγίρας) 5 Σεπτεμβρίου 1716
Ο τιμηθείς διά της εξόχου αυτοκρατορικής μου ευνοίας και διά των αφθόνων βασιλικών υψηλών μου ευεργεσιών, ο επαξίως εξυψωθείς εις το αξίωμα του φρουράρχου (Μουχαφίζ) του εν τηι νήσωι Κρήτηι φρουρίου της Σούδας, υπέρ ου το έξοχον τούτο αυτοκρατορικόν μπεράτιον, ο τύπος και ο υπογραμμός των εξόχων αρχηγών, το στήριγμα των υψηλής περιωπής αρχόντων, ο ισχυρός και σεβαστός Αχμέτ, είη διαρκής αυτού η δόξα, υπέβαλεν αίτησιν εις το αυτοκρατορικόν μου στρατόπεδον, εν τηι οποίαι αναφέρει, ότι επί τωι διορισμώι του ως αρχηγού (Μπάς-Μπόγ) της φρουράς του αλωθέντος φρουρίου της Σούδας παρεχωρήθη αυτώι προς ιδίαν ζωάρκειαν, δι' αυτοκρατορικής διαταγής, ο μουκατάς του Ακρωτηρίου (Akretor) της περιοχής των Χανίων. Επειδή όμως ο μουκατάς ούτος δεν ήτο ανεξάρτητος αλλ' ετύγχανε παράρτημα του μουκατά των Χανίων, ως εκ τούτου εχορηγήθη αυτώι ούτος συν τηι απονομήι του βαθμού του Μιρλιβά, ομού μετά των εσόδων των ένδεκα προσδιοριζομένων χωρίων, αφ' ης ημέρας εξεδόθη η αυτοκρατορική μου αύτη διαταγή. Όπως δε μη επεμβαίνουν εις τον μουκατάν τούτον ο τε Δεφτερδάρης της Κρήτης και ο ενοικιαστής των μουκατάδων της περιοχής των Χανίων, αιτείται ο εν λόγωι αρχηγός του φρουρίου της Σούδας την έκδοσιν ιερού μου Μπερατίου.
Γενομένης όθεν ερεύνης εις τα εν τωι Δημοσίωι Θησαυροφυλακίωι μου φυλασσόμενα κατάστιχα, ουδεμία ανευρέθη εγγραφή, πλην εκείνης, της εκδοθείσης συνωδά τηι εισηγήσει του Διοικητού των Χανίων Βεζίρου μου Μεχμέτ Πασά, ου άπειρον είη το κλέος, αυτοκρατορικής διαταγής, διά της οποίας εχορηγήθη ο μουκατάς ούτος υπό τύπον τιμαρίου (Χάς) ανά δύο φορτίων και εβδομήκοντα χιλιάδων άσπρων (270.000) από της ογδόης του μηνός Σιεβάλ του έτους χίλια εκατόν είκοσιν επτά, εις τον εν λόγωι Αχμέτ, είη διαρκές αυτού το κλέος, υιόν του αειμνήστου πορθητού των Χανίων Γιουσούφ Πασά, κάτοικον της πόλεως των Χανίων, όστις διωρίσθη αρχηγός (Μπάς-Μπόγ) πάντων των εν τωι νεοαλωθέντι φρουρίωι της Σούδας ανδρών. Ο μουκατάς ούτος των ένδεκα χωρίων, αποτελών εξάρτημα του από 176846 γερά άσπρα μουκατά των Χανίων, ως τούτο πιστοποιείται εκ του εξαχθέντος σημειώματος των βιβλίων του Ταμείου της νήσου Κρήτης, εχορηγήθη προς ζωάρκειαν και υπό τύπον τιμαρίου (Χάς) εις τον εν λόγωι Αχμέτ. Επί τωι σκοπώι τούτωι εξεδόθη το παρόν αυτοκρατορικν μου μπεράτιον. Εντέλλομαι, όπως κατέχηι ο ως είρηται Αχμέτ, είη το κλέος αυτού διαρκές, τα ένδεκα αυτά χωρία και ουδείς εκ των Δεφτερδαρών της Κρήτης ή των ενοικιαστών του φόρου, κατ' ουδένα λόγον να επεμβαίνηι, όταν ούτος θελήσηι να λαμβάνηι, συμφώνως τωι νόμωι τα παραγόμενα προϊόντα και προβαίνει εις την είσπραξιν των επί των προϊόντων φόρων. Ούτω γινώσκετε και εις το ιερόν μου σύμβολον πιστεύετε.
Εγράφη τηι 18η Ραμαζάν του έτους 1128.
Εκ της πεδιάδος του Βελιγραδίου
Τ.Α.Η Κωδ. 14, σελ. 118
Αρ. Μετάφρ. 1885
Μεταφράσεις Τουρκικών ιστορικών εγγράφων αφορώντων εις την ιστορίαν της Κρήτης (Βικελαία Δημοτική Βιβλιοθήκη Ηρακλείου)
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου